MASAK Tedbirler Yönetmeliğindeki Değişiklikler
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik 24.02.2021 tarih ve 31405 (2.Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olup, 01.05.2021 tarihinde yürürlüğe girecek olan Yönetmelik değişikliğine ilişkin özet bilgilere aşağıda yer verilmiştir.
Kimlik tespitinde esas alınan parasal tutarlar güncellenmiş olup, yükümlülere yönelik tutara bağlı kimlik tespiti gerektiren işlemler için artırılan parasal tutarlara aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
| Tutara Bağlı Olarak Kimlik Tespiti Yapılacak İşlemler | Eski | Yeni |
|---|---|---|
| İşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı | 20.000 TL ve üzeri | 75.000 TL ve üzeri |
| Elektronik transferlerde işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı | 2.000 TL ve üzeri | 7.500 TL ve üzeri |
- Kimlik tespitinde işlemin gerçek faydalanıcısının ortaya çıkarılması için yükümlülerce gerekli tedbirlerin alınması zorunlu kılınmıştır.
- Gerçek kişilerde alınması zorunlu bilgiler arasına iş ve mesleğe ilişkin bilgiler eklenmiş (varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi) ve bu bilgiler opsiyonel olmaktan çıkarılmıştır.
Gerçek kişilerde uzaktan kimlik tespitine imkân verecek düzenlemeye yer verilmiştir.
- Yükümlünün asli faaliyet alanı ile ilgili mevzuatta müşteri ile yüz yüze gelinmeksizin kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemlerle sözleşme kurulmasına izin verilmiş olması halinde, gerçek kişilerle sürekli iş ilişkisi tesisinde müşteri kimliğinin doğrulanması amacıyla uzaktan kimlik tespiti yöntemleri kullanılabileceği düzenlenmiştir.
- İlaveten uzaktan kimlik tespitinde uygulanacak yöntemler ve müşterinin tanınması kapsamındaki diğer tedbirler ile uzaktan kimlik tespiti yapılabilecek diğer işlem türlerini yükümlüler itibarıyla belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.
Elektronik transfer mesajlarında işletilecek kurallar yeniden belirlenmiştir.
- 7.500 TL veya üzeri para transferlerinde; yurt içi ve yurt dışı elektronik transfer mesajlarında gönderenin yer alması zorunlu bilgilerinin doğruluğunun teyit edilmesi ve alıcıya ilişkin bilgilerin yer alması yükümlülüğü getirilmektedir. 7.500 TL’nin altındaki yurt içi ve yurt dışı elektronik transfer mesajlarında ise gönderene ve alıcıya ilişkin bilgilerin bulunması yükümlülüğü getirilmekle birlikte bu bilgilerin teyidi zorunlu kılınmamıştır.
- Ayrıca, transfer emrinin verildiği finansal kuruluştan ödemeyi gerçekleştirecek finansal kuruluşa kadar oluşan mesaj zincirinde göndericiye ilişkin olarak elektronik transfer mesajlarında bulunması gereken bilgilere transfere aracılık eden tüm finansal kuruluşlarca yer verilmesi ve bu bilgilerin transferin her aşamasında aktarılmasına özel dikkat gösterilmesi zorunlu kılınmıştır.
“Finansal olmayan belirli iş ve meslekler” tanımlanarak yükümlülüklerinin kapsamı belirlenmiştir.
- Serbest avukatların yükümlülüğünün kapsamı aşağıda belirtildiği şekilde genişletilmiş ve 5549 sayılı Kanunun uygulanmasında aşağıda belirtilen yükümlüler “finansal olmayan belirli iş ve meslekler” olarak düzenlenmiştir.
- Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanların yanı sıra bu işlemlere aracılık edenler
- Kıymetli madenler aracı kuruluşları
- Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler
- Noterler
- Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere, taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve demek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar
- Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler
- Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları
Vergi Kimlik Numarası, Dernek/Vakıf/Sendika/Konfederasyonlarda da kimlik tespiti için alınması gereken bilgiler arasına eklenmiştir.
- Tedbirler Yönetmeliği’nde Dernek/Vakıf/Sendika/Konfederasyonlarda, “vergi kimlik numarası” kimlik tespiti için alınması gereken bilgiler arasına dahil edilmiş ve teyit işleminin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler üzerinden yapılacağı belirtilmiştir.
Yurt dışında kurulmuş güven sözleşmelerinde (Trust) kimlik tespiti için usul ve esaslar belirlenmiştir. - Tedbirler Yönetmeliği’nde yurt dışında kurulmuş güven sözleşmelerinde kimlik tespiti için açıklamalara ve işletilecek usul ve esaslara yer verilmiştir.
Yükümlülüklere aykırılık halinde işletilecek kademeli akış ve müeyyideler detaylandırılmıştır.
- 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik ile idari yaptırımlar yeniden düzenlenerek idari para cezaları artırılmış ve bazı yeni tedbirler getirilmişti.
Üst Düzey Yöneticilerin Sorumluluğu
- Yönetmelikle yükümlülere ve bunların üst düzey yöneticilerinin sorumluluklarında önemli değişiklikler yapılmıştır. Buna göre; “işlemi fiilen yapan çalışanları ve işlemin sonuçlandırılması bakımından görev ve sorumluluğu bulunan yöneticileri “ ifadesi çıkarılmış olup eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması, uyum görevlisi tayini ve MASAK düzenlemeleri ile belirlenecek diğer tedbirler kapsamındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde kademeli olarak izlenecek akış ve müeyyide çerçevesi detaylandırılmıştır. Aykırılıkların tespiti halinde, yükümlülere ve üst düzey yöneticilere;
- Yazılı ihtar yapılarak otuz günden az olmamak üzere bir süre verilir. Bu süre sonunda eksikliklerin tamamlanmaması halinde beş yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
- İdari para cezasının tebliği ile birlikte yazılı ihtar yapılarak altmış günden az olmamak üzere yeni bir süre verilir. Bu süre sonunda da eksikliklerin tamamlanmaması halinde verilen ilk idari para cezasının iki katı idari para cezası daha uygulanır.
- İkinci idari para cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde eksikliklerin tamamlanmaması halinde yükümlünün faaliyetlerinin belli bir süre durdurulması, kısıtlanması veya faaliyet izin belgesinin iptaline yönelik tedbirlerin alınması için durum ilgili kuruma bildirilir.
- Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen (Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri ile diğer tedbirler) yükümlülüklere uymayan sorumlu yönetim kurulu üyesine yoksa üst düzey yöneticisine ise belirtilen ihtarlar yapılmak ve sürelere uyulmak koşuluyla yükümlüye verilen idari para cezasının dörtte biri uygulanır.
İlgili değişikliğe ait resmi gazetede yayınlanan karara alttaki linkten erişim sağlayabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/fihrist?tarih=2021-02-24&mukerrer=2